Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Belirtileri
Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkan bir ruhsal sağlık sorunudur. TSSB, travmatik olayı hatırlatan durumlara karşı aşırı tepki verme, kaçınma ve olumsuz ruh hali gibi belirtilere neden olabilir.
TSSB’nin Belirtileri
TSSB’nin belirtileri dört ana kategoriye ayrılır:
- Yeniden deneyimleme: Travmayı hatırlatan durumlara karşı aşırı tepki verme, kabuslar görme, travmatik olayı tekrar tekrar hatırlama ve travmatik olayı hatırlatan durumlardan kaçınma gibi belirtilerdir.
- Kaçınma: Travmayı hatırlatan durumlardan kaçınma, travmatik olayı konuşmaktan veya düşünmekten kaçınma ve travmatik olayla ilgili yerlerden veya kişilerden kaçınma gibi belirtilerdir.
- Olumsuz ruh hali: Depresyon, kaydı, suçluluk duygusu, ilgi kaybı ve zevk alamama gibi belirtilerdir.
- Artan uyarılma: Uyku sorunları, sinirlilik, öfke patlamaları ve dikkat sorunları gibi belirtilerdir.
TSSB’nin Nedenleri
TSSB, travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkar. Travma, kişinin hayatını veya başkalarının hayatını tehdit eden veya kişinin fiziksel veya ruhsal bütünlüğüne zarar veren bir olaydır. Travmaya örnek olarak şunlar verilebilir:
- Doğal afetler (deprem, sel, yangın vb.)
- Kazalar (trafik kazası, iş kazası vb.)
- Saldırılar (tecavüz, soygun, şiddet vb.)
- Savaşlar
- Terör saldırıları
- İşkence
TSSB’nin Risk Faktörleri
Bazı kişiler TSSB geliştirme riskini artıran faktörlere sahiptir. Bu faktörler şunlardır:
- Travmanın şiddeti ve süresi
- Travmanın beklenmedik ve kontrol edilemez olması
- Travmaya yakın kişilerin kaybedilmesi
- Travmadan sonra sosyal destek eksikliği
- Daha önce ruhsal sağlık sorunları olması
TSSB’nin Tedavisi
TSSB’nin tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapi kullanılır. İlaç tedavisi, TSSB’nin belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Psikoterapi ise, kişinin travmayı işlememesine ve başa çıkma mekanizmaları geliştirmesine yardımcı olabilir.
TSSB’nin Önlenmesi
TSSB’yi önlemek için yapılabilecek şeyler şunlardır:
- Travmaya maruz kalma riskini azaltmak
- Travmaya maruz kalındığında sosyal destek almak
- Travmadan sonra ruhsal sağlık uzmanına başvurmak
Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Hakkında Bilgi
- TSSB’nin Belirtileri ve Tedavisi
- TSSB’yi Önlemek İçin Yapılabilecek Şeyler